Pumnul, Aron

Pumnul Aron (Arune), Philologe. * Kucsuláta (Cuciulata, Siebenbürgen), 27. 11. 1818; † Czernowitz (Cernivci), 24. 1. 1866.

Stud. 1843–46 am St. Barbara-Kollegium in Wien griech.-kath. Theol. und Phil. Wegen Beteiligung an revolutionären rumän. Kundgebungen 1848 floh P. über Bukarest, wo er kurze Zeit im Dienst des revolutionären Regimes stand, und Jassy (Iasi) nach Czernowitz; dort wurde er 1849 erster Prof. für rumän. Sprache am dt. Gymn. (Lehrer von Eminescu und Franzos, s. d.). P. begann seine publizist. Tätigkeit 1845 in der rumän. Z. „Foaie pentru minte, inimasi literatura“ mit einer Arbeit über die rumän. Orthographie. Später war er als ständiger Mitarbeiter verschiedener Z., wie „Organulu luminarei“ und „Învatatoriul poporului“, sowie als Übers. tätig. In Czernowitz spielte P., der die erste Anthol. der rumän. Literatur veröff., eine wichtige Rolle im kulturellen Leben der Rumänen. Als Linguist vertrat er den Purismus, wollte aber anstelle der von der Siebenbürger Schule vorgeschlagenen Latinismen das Rumän. mit Hilfe hybrider Wortschöpfungen von fremden Elementen befreien, was ihm die Kritik Maiorescus (s. d.) eintrug.


Werke: Convorbire între un tata si între fiul lui asupra limbei si literelor românesti (Gespräch zwischen Vater und Sohn über die rumän. Sprache und Literatur), 1850; Lepturariu rumînesc cules de’n scriptori rumîni . . . (Rumän. Lesebuch, ges. aus rumän. Schriftstellern . . .), 4 Bde. (6 Tle.), 1862–65; Grammatik der rumän. Sprache für Mittelschulen, 1864; etc. Abhh. in Ztg. und Z.
Literatur: C. Morariu, A. P. (1818–66), in: Rumän. Revue 7, 1891, S. 409 ff.; P. V. Hanes, Stiri despre A. P., elev la gymnazul din Blaj, in: Convorbiri literare 66, 1933, S. 347 ff.; C. Loghin, Lepturarele lui A. P., in: Revista Bucovinei 1, 1942, S. 138 ff.; ders., M. Eminescu si A. P., ebenda, 1, 1942, S. 282 ff.; I. G. Sbiera, A. P., 1889; C. Loghin, A. P.–M. Eminescu, 1932; N. Iorga, Istoria literaturii romanesti contemporane 1, 1934, S. 45 ff.; Istoria literaturii române 2, 1968, S. 629 ff.; Dictionarul literaturii române de la origini pîna la 1900, 1979.
Autor: (M. D. Peyfuss)
Referenz: ÖBL 1815-1950, Bd. 8 (Lfg. 39, 1982), S. 334
geboren in Cuciulata
gestorben in Tschernowitz

Lifeline